معاونت پژوهشی مرکز آموزش مدیریت دولتی در راستای ارتقای دانش و نگرش مدیران و کارشناسان دستگاه‌های اجرایی نسبت به مبانی و اصول روش‌شناسی در مطالعات مدیریت دولتی، و نیز با هدف تقویت پیوند میان دانشجویان و اساتید دانشگاهی با مسائل نظام اداری کشور، نشست کرسی دانشجویی با عنوان «مبانی فلسفی و چارچوب روش‌شناسی مطالعات مدیریت دولتی» را برگزار کرد.

این نشست روز سه‌شنبه ۲۰ آبان‌ماه ۱۴۰۴ با سخنرانی دکتر امین فرجی، سرپرست معاونت پژوهشی مرکز آموزش مدیریت دولتی و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، به‌صورت حضوری در محل مرکز و برخط (آنلاین) از طریق سامانه آموزش‌های الکترونیکی (LTMS) برگزار شد. بیش از ۳۰۰ نفر از مدیران، کارشناسان و دانشجویان از سراسر کشور در این نشست حضور داشتند.

در آغاز نشست، دکتر فرجی با تأکید بر اهمیت شناخت مبانی و اصول روش‌شناسی در مطالعات مدیریت دولتی، بیان داشتند که برای انجام و درک صحیح پژوهش‌های علمی و قابل اتکا، باید مفاهیم روش‌شناسی را شناخت و به‌درستی به کار گرفت. وی افزود: «اولین مشخصه تحقیق علمی، استفاده از الگو و چارچوبی دقیق برای حل مسئله است. روش‌شناسی به ما می‌آموزد که چگونه مسئله را ببینیم و از چه مسیر و روشی به راه‌حل برسیم؛ تا زمانی که مشکل به مسئله تبدیل نشود، قابل حل نیست.»

دکتر فرجی در ادامه با تشریح مدل «کوه یخ» در تحلیل مسائل، بیان داشتند که در مدیریت دولتی نیز بسیاری از مشکلات در سطوح پنهان و عمیق‌تر ریشه دارند و صرفاً با نگاه سطحی و راه‌حل‌های فوری قابل حل نیستند. وی در توضیحی مثال‌گونه، مسئله ترافیک شهری را دارای لایه‌های عمیق اجتماعی، فرهنگی و گفتمانی دانست و تأکید کرد که درک این لایه‌ها، شرط لازم برای ارائه راهکارهای پایدار است.

سرپرست معاونت پژوهشی مرکز در بخش دیگری از سخنان خود، مفاهیم بنیادی فرضیه، مدل، نظریه، متغیر و شاخص را تبیین کرد و با اشاره به تفاوت میان آن‌ها گفت: «در پژوهش علمی، چیزی زمانی شاخص است که قابل سنجش باشد؛ مفهومی که سنجش‌پذیر نباشد، مبهم می‌ماند.» وی مهم‌ترین ویژگی متخصصان مدیریت دولتی را داشتن نگاه سیستمی دانست و خاطرنشان کرد: «وقتی سیستم را بشناسیم، می‌توانیم مسئله را بهتر تعریف و درک کنیم.»

دکتر فرجی در ادامه با اشاره به مسئله اصلاح نظام اداری، شش محور کلیدی آن را شامل اصلاح ساختار و معماری کلان، مدیریت سرمایه انسانی، توسعه دولت هوشمند، ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد، بهبود نظام مدیریت عملکرد و کیفیت خدمات، و ارتقای بهره‌وری عنوان کرد. وی افزود: «برای دستیابی به موفقیت در این محورها، باید میان استراتژی، بودجه و سرمایه انسانی هماهنگی ایجاد شود؛ زیرا هیچ‌یک به‌تنهایی کافی نیست.»
در بخش پایانی نشست، دکتر فرجی به تشریح سطوح هستی‌شناسانه، معرفت‌شناسانه و ارزشی در روش‌شناسی پژوهش پرداخت و تصریح کرد که فلسفه روش‌شناسی تعیین می‌کند چگونه می‌توان با بهره‌گیری از مبانی مفهومی و نظری، مسئله را تحلیل و برای آن راه‌حل علمی ارائه کرد.

در پایان، نشست با طرح پرسش‌های حاضران و پاسخ‌های تحلیلی دکتر فرجی به پایان رسید.