روز چهارشنبه مورخ ۱۷ بهمن۱۴۰۳ نشست تخصصی «قدرت ابزارهای نرم:خط‌مشی‌گذاری هوشمند در نظام اداری» با سخنرانی  دکتر محمد عبدالحسین‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، و به همت معاونت پژوهشی مرکز آموزش مدیریت دولتی برگزار شد.  

 

در این نشست که بیش از 280 نفر از علاقه مندان و فراگیران از مراکز علمی، دانشگاهی و دستگاههای اجرایی کشور به صورت برخط(آنلاین)، از طریق سامانه آموزشهای الکترونیکی(LTMS) شرکت داشتند، کاربرد ابزارهای نرم در سیاست‌گذاری‌های اداری و نقش این ابزارها در هدایت رفتارهای سازمانی و اجتماعی مورد بحث و تحلیل قرار گرفت. 

 

دکتر عبدالحسین‌زاده در ابتدای سخنان خود، به معرفی مفهوم حکمرانی نرم پرداخت و توضیح داد که این نوع حکمرانی بر خلاف حکمرانی سخت، به جای اتکا به الزامات قانونی، از طریق توصیه‌ها، رهنمودها و هنجارهای اجتماعی به مدیریت رفتارهای سازمانی می‌پردازد.وی توضیح داد که این رویکرد می‌تواند به عنوان یک ابزار مهم برای بهبود کارآمدی در نظام‌های اداری در کشورهایی همچون ایران، مورد استفاده قرار گیرد. 

 

ایشان در ادامه، به معرفی قانون نرم پرداخت که شامل اصول و استانداردهایی غیرالزام‌آور است و به مرور زمان می‌تواند مبنای اجرای قوانین سخت‌گیرانه قرار گیرد. وی همچنین توضیح داد که این رویکرد به کاهش پیچیدگی‌های مدیریتی و افزایش انعطاف‌پذیری در فرآیندهای تصمیم‌گیری کمک می‌کند. 

 

یکی از نکات مهم مطرح‌شده در این نشست، بررسی فناوری‌های نرم و ابزارهای آن در سیاست‌گذاری هوشمند بود.

بر اساس یافته‌های دکتر عبدالحسین‌زاده، ابزارهای خط‌مشی‌گذاری نرم، تکنیک‌هایی نظیر پروکسی‌سازی(استفاده از شاخص‌های غیرمستقیم برای ارزیابی متغیرها، مانند تحلیل میزان جستجوی اینترنتی درباره علائم بیماری برای شناسایی شیوع کرونا)، گیت‌گذاری(وضع شرایط و موانع برای دستیابی به یک هدف، مانند الزام سرمایه‌گذاری در مناطق محروم برای دریافت مجوز واردات خودروهای لوکس)، ایجاد اصطکاک(طراحی موانع هوشمند برای کاهش رفتارهای نامطلوب، مانند الزام شرکت‌های دولتی به پرداخت عوارض تمرکزگرایی در تهران برای ترغیب انتقال دفاتر به شهرستان‌ها) بازخور منفی(تحمیل پیامدهای منفی برای رفتارهای غیرمطلوب، مانند کاهش بودجه سازمان‌هایی که وظایف غیرضروری خود را حذف نمی‌کنند) هستند که امروزه مورد تأکید بسیاری از مدیران دستگاه‌های اجرایی است. ایشان همچنین  بر این نکته تأکید کرد که این ابزارها می‌تواند به بهینه‌سازی رفتارهای سازمانی و کاهش مشکلات ساختاری در نظام‌های دولتی کمک کنند.

 

در ادامه نشست، موضوعات مختلفی از جمله چگونگی تلفیق قوانین سخت و ابزارهای نرم برای بهبود کارآیی، راهکارهای عملی برای پیاده‌سازی فناوری‌های نرم در سیستم‌های دولتی، و بررسی چالش‌های موجود در اجرای سیاست‌های غیرسخت در نظام‌های اداری کشور مطرح شد. 

 

در پایان، دکتر عبدالحسین‌زاده، ضمن پاسخ به سؤالات مطرح شده، با اشاره به لزوم ترکیب ابزارهای نرم و قوانین سخت به‌عنوان یک رویکرد جامع در سیاست‌گذاری‌های اداری، بر اهمیت پیاده‌سازی تدریجی و هماهنگ این روش‌ها در ایران تأکید کرد.