برگزاری میز گرد تخصصی«بررسی و تحلیل محور پنجم برنامه اصلاح نظام اداری با عنوان ارتقاء نظام مدیریت عملکرد و بهبود کیفیت خدمات»
به همت معاونت پژوهشی مرکز آموزش مدیریت دولتی در راستای پشتیبانی اندیشهای از اولین همایش اصلاح نظام اداری دولت چهاردهم، میزگرد تخصصی با عنوان "بررسی و تحلیل محور پنجم برنامه اصلاح در نظام اداری با محوریت ارتقاء نظام مدیریت عملکرد و بهبود کیفیت خدمات" با هدف ایجاد پیوندی نظاممند میان حوزه سیاستگذاری اجرایی و دانش دانشگاهی و با حضور جمعی از مدیران ارشد، اساتید دانشگاه، پژوهشگران و کارشناسان نظام اداری برگزار شد. در این نشست دکتر حسین عرب اسدی (عضو هیات علمی مرکز آموزش مدیریت دولتی)، دکتر حمیدرضا خسروآبادی (معاون امور مدیریت عملکرد سازمان اداری و استخدامی کشور)، دکتر محمدمهدی ذوالفقارزاده (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر محمد عبدالحسینزاده (عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران) و دکتر احمد شجاعیان (پژوهشگر و مدرس دانشگاه) بهعنوان سخنرانان اصلی به بیان دیدگاهها و تحلیلهای خود پرداختند.
در آغاز این نشست تخصصی دکتر حسین عرب اسدی با تبیین هدف برگزاری این میزگرد، تأکید کرد که مرکز آموزش مدیریت دولتی بهدنبال ایجاد بستری پایدار برای گفتوگوی واقعی میان دانشگاه و دولت است؛ گفتوگویی که به گفته وی، در سالهای اخیر در نظام اداری کشور بهشدت کمرنگ بوده و همین امر به تعمیق فاصله میان نظریه و عمل انجامیده است. وی مدیریت عملکرد را مفهومی فراتر از ارزیابیهای شکلی دانست و تصریح کرد که تمرکز افراطی بر ابزارهای ارزیابی، بدون توجه به فلسفه و کارکرد واقعی مدیریت عملکرد، نهتنها به بهبود خدمات عمومی منجر نشده بلکه در مواردی خود به مانعی برای اصلاح تبدیل شده است. عرب اسدی با اشاره به تفاوت کارکرد و پیامدهای ارزیابی در سطوح مختلف سازمانی، خاطرنشان کرد که نمیتوان با یک منطق واحد، عملکرد کارکنان، مدیران میانی و مقامات ارشد را سنجید. وی بر ضرورت ارزیابی مقامات و مدیران ارشد بر اساس الزامات قانونی از جمله ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری تأکید کرد و گفت بخش قابل توجهی از مدیران عامل و مدیران ارشد دستگاهها عملاً خارج از نظام ارزیابی مؤثر قرار دارند. به اعتقاد ایشان، حرفهایسازی مدیریت و حساسسازی جایگاههای ارشد مدیریتی، پیشنیاز اصلاح واقعی نظام مدیریت عملکرد است.
دکتر حمیدرضا خسروآبادی در ادامه نشست، با تشریح رویکردها و اقدامات این سازمان، عملکرد را نقطه ثقل نظام مدیریت و منابع انسانی معرفی کرد و گفت یکی از چالشهای ریشهدار نظام اداری ایران، فقدان ارتباط معنادار میان ارزیابی عملکرد دستگاهها و ارزیابی عملکرد کارکنان بوده است. وی همچنین اظهار داشت، این دو حوزه سالها بهصورت جداگانه و غیرهمافزا عمل کردهاند و همین مسئله موجب تضعیف کارکرد ارزیابی شده است. دکتر خسروآبادی از تجمیع موضوع مدیریت عملکرد کارکنان و دستگاهها در یک ساختار واحد بهعنوان یک نوآوری نهادی یاد کرد و افزود سازمان اداری و استخدامی کشور در تلاش است با تدوین آییننامهها و دستورالعملهای جدید، این شکاف ساختاری را برطرف کند. وی اتصال ارزیابی دستگاه به ارزیابی فرد را از دو مسیر شاخصگذاری مبتنی بر مأموریتهای دستگاهها و نظام امتیازدهی عملیاتی توضیح داد. ایشان در عین حال تأکید کرد که قرار نیست تمام مشکلات نظام اداری از مسیر ارزیابی کارکنان حل شود و بخش مهمی از اصلاحات از شفافیت، مشارکتجویی، آموزش، فرهنگسازی و حرکت تدریجی بهسوی نظام دادهمحور حاصل خواهد شد.
دکتر محمدمهدی ذوالفقارزاده با اشاره به وضعیت موجود؛ مسئله اصلی نظام ارزیابی عملکرد را غلبه فرم بر محتوا دانست و این وضعیت را یکی از ویژگیهای شایع نظامهای اداری در کشورهای در حال توسعه معرفی کرد. وی توضیح داد که در چنین شرایطی، تکمیل فرمها و رعایت ظواهر اداری جایگزین توجه به اهداف واقعی و اثرگذاری عملکرد میشود. دکتر ذوالفقارزاده با اشاره به نظام آموزش عالی کشور، ارزیابی اساتید دانشگاه صرفاً بر مبنای تعداد مقالات علمی را نمونهای از پیوند صوری ارزیابی سازمان با ارزیابی افراد دانست و گفت این رویکرد لزوماً به ارتقای کیفیت آموزش، حل مسائل جامعه یا بهبود حکمرانی منجر نمیشود. ایشان هشدار داد که تمرکز افراطی بر فرم، سازمانها را از محتوا و مأموریت اصلی خود دور میکند و ارزیابی را به ابزاری ناکارآمد بدل میسازد. ایشان همچنین تصریح کردند که الگوهای گفتوگومحور، یادگیرنده و مشارکتی به عنوان رویکرد مطلوب مورد استفاده قرار گیرد و جایگزین رویکردهای حاکم موجود شود وی همچنین تأکید کرد که ارزیابی عملکرد باید به ابزاری برای یادگیری سازمانی و بهبود مستمر تبدیل شود.
دکتر محمد عبدالحسینزاده با طرح چارچوب نظری مسائل بدخیم، ارزیابی و مدیریت عملکرد را از جمله این مسائل دانست که فاقد راهحلهای ساده و قطعی هستند و باید بهصورت مستمر مدیریت شوند. وی توضیح داد که هر اقدام اصلاحی در مواجهه با چنین مسائلی، پیامدهایی به همراه دارد که میتواند خود به شکلگیری مسائل جدید بینجامد. دکتر عبدالحسینزاده تأکید کرد که اگر سیاستگذار این واقعیت را نپذیرد، بهطور طبیعی به سمت راهکارهای دستوری و سادهانگارانه حرکت خواهد کرد که در نهایت کارآمدی لازم را ندارند. ایشان با نقد رویکردهای بازارگرایانه در بخش دولتی و همچنین الگوهای مبتنی بر فرماندهی و کنترل، تصریح کرد که ماهیت سیاستزده و شبکهای دولت اجازه موفقیت این رویکردها را نمیدهد. به گفته وی، اصلاح نظام مدیریت عملکرد مستلزم تغییر زمین بازی، شکلدهی به یک کلانروایت منسجم، طراحی رژیمهای متنوع سنجش عملکرد و ابزارسازی نهادی متناسب با واقعیتهای حکمرانی در ایران است.
دکتر احمد شجاعیان نیز با تکیه بر تجربه میدانی در ارزیابی سازمانها در اغلب شهرهای کشور، محور اصلی اصلاح نظام مدیریت عملکرد را سرمایه انسانی و آموزش معرفی کرد. وی گفت سازمانها پیش از هر چیز با انسانها سروکار دارند و بدون پذیرش صریح وجود بیماریهای سازمانی، هیچ برنامه اصلاحی به نتیجه نخواهد رسید. شجاعیان با انتقاد از مدرکگرایی و دانشگاهمحوری صرف، خاطرنشان کرد که نظام آموزشی کشور بیشتر دانشمحور است تا شایستگیمحور و همین امر موجب فاصله میان دانش نظری و مهارتهای مورد نیاز در عمل شده است. ایشان امنیت جایگاهی در نظام اداری را یکی از موانع اصلاح دانست و تصریح کرد که ضعف در نظام جذب، جابهجایی و نظارت، به جابهجایی هدف و وسیله در اجرای سیاستها انجامیده است. دکتر شجاعیان آموزشهای رسمی سازمانی را ناکافی دانست و بر ضرورت آموزشهای چندگانه، غیرمستقیم و هماهنگ از مدرسه تا دانشگاه، رسانه ملی و نهادهای تخصصی آموزشی تأکید کرد و بهبود کیفیت خدمات دولتی را نهایتاً در تجربه روزمره مردم از خدمات دولت قابل سنجش دانست.
- لینک کوتاه : /ZZF
نظر دهید