معاونت پژوهشی مرکز آموزش مدیریت دولتی در راستای ماوریت های سازمانی و پشتیبانی اندیشه‌ای از برنامه اصلاح نظام اداری دولت چهاردهم، نشست علمی تخصصی با موضوع «توسعه نظام نظارت و ارزیابی عملکرد در دستگاه‌های دولتی » را با سخنرانی دکتر احسان مقدم، در روز دوشنبه 20 مرداد ۱۴۰۴با حضور بیش از 500  نفر از علاقه مندان و فراگیران از مراکز علمی، دانشگاهی و دستگاه‌های اجرایی به صورت برخط(آنلاین)، از طریق سامانه آموزش‌های الکترونیکی(LTMS ) برگزار نمود.

این رویداد که با هدف واکاوی نقاط ضعف، چالش‌ها و فرصت‌های نظام ارزیابی موجود برگزار شد، در فضایی تحلیلی و مبتنی بر تجربه‌های داخلی و بین‌المللی شکل گرفت و به‌ویژه برای مدیران و کارشناسان حوزه ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی اهمیت ویژه‌ای داشت. دکتر مقدم در آغاز با طرح پرسش‌هایی بنیادین، مانند این‌که آیا نظام ارزیابی فعلی در عمل به بهبود واقعی عملکرد منجر می‌شود یا صرفاً اعداد و جداول تولید می‌کند، و این‌که چرا با وجود ارزیابی فراگیر هنوز مشکلات مزمن باقی است، ذهن فراگیران را به سوی ضرورت تحول در این حوزه هدایت کرد. او سپس در شش محور اصلی، موضوع را به‌صورت لایه‌به‌لایه واکاوی کرد:

در بخش نخست، با تشریح مفهوم شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) و تمایز آن از معیارها (Metrics)، بر لزوم انتخاب شاخص‌هایی منطبق بر اهداف کلان و راهبرد سازمان تأکید نمود و پروتکل هشت‌مرحله‌ای طراحی KPI، شامل شناخت استراتژی، تفکیک اهداف به نتایج و فرآیندها، تعیین متادیتا، هدف‌گذاری، طراحی جریان داده، اجرای پایلوت، گزارش‌دهی منظم و بازنگری سالانه را ارائه کرد. همچنین، خطاهای رایج مانند تکیه بر یک شاخص منفرد یا بازی با اعداد و راهکارهای جلوگیری از آن تشریح شد.

در بخش دوم، مبحث حکمرانی داده و هوشمندسازی نظارت مورد توجه قرار گرفت؛ جایی که دکتر مقدم بر اهمیت استانداردسازی داده، کیفیت اطلاعات و امنیت داده‌ها تأکید کرد و کاربرد فناوری‌هایی چون داده‌کاوی، تحلیل پیش‌بینی‌کننده و داشبوردهای مدیریتی را در پایش عملکرد نشان داد.

 بخش سوم به نظام پاداش‌دهی مبتنی بر عملکرد اختصاص داشت و ضمن مرور نظریه‌های انگیزش، به چالش‌های طراحی نظام عادلانه، شفاف و متناسب با ماهیت وظایف پرداخته شد؛ او با ذکر مراحل طراحی، از تحلیل شایستگی‌ها تا ارزیابی اثربخشی و ایجاد سازوکارهای بازخورد و اعتراض، تصویر جامعی از یک نظام پاداش کارآمد ارائه کرد.

 در بخش چهارم، توانمندسازی منابع انسانی به‌عنوان زیربنای ارتقای عملکرد مطرح شد و راهکارهایی مانند نیازسنجی آموزشی مبتنی برKPI، طراحی برنامه‌های یادگیری ترکیبی، جانشین‌پروری، کوچینگ و منتورینگ و استفاده از شاخص‌های موفقیت برای سنجش اثر آموزش معرفی گردید.

بخش پنجم به شفافیت و پاسخگویی اختصاص داشت و علاوه بر ارائه چارچوب اجرایی انتشار اطلاعات در سطوح مختلف، به ضرورت ضمیمه کردن تفسیر و محدودیت‌ها برای کاهش سوءتفاهمات عمومی و استفاده هوشمندانه از رسانه‌ها برای افزایش مشروعیت سیستم اشاره شد.

در بخش ششم، موانع نهادی و فرهنگی همچون ساختارهای پیچیده بوروکراتیک، نبود نهادهای مستقل ارزیابی، کمبود منابع تخصصی و استانداردهای مشترک، و همچنین مقاومت فرهنگی ناشی از ترس از افشا یا تغییر بررسی شد. در این بخش، راهکارهایی چون ایجاد ضرورت و روایت قانع‌کننده، پیاده‌سازی پایلوت‌های سریع ایجاد مکانیزم‌های ارزیابی منصفانه و ممیزی مستقل، و الگوبرداری از تجارب موفق جهانی مطرح گردید. این نشست با تأکید بر این نکته کلیدی به پایان رسید که توسعه نظام نظارت و ارزیابی عملکرد در بخش دولتی نیازمند رویکردی یکپارچه، داده‌محور، شفاف، انگیزشی و فرهنگ‌ساز است تا از یک ابزار کنترلی صرف به یک موتور محرک تحول و بهبود مستمر بدل شود.